zondag 22 november 2009

Als het goed is...

... dan zeggen we het ook: de Belgische ambassade in Berlijn heeft ervoor gezorgd dat ik in minder dan twee weken tijd mijn nieuwe paspoort thuisbezorgd kreeg. En daarbij vriendelijke emails die me op de hoogte hielden van de stand van zaken.

Zeer mooi service, dankuwel lieve ambassade, nu kan ik me een gerust hart beginnen nadenken wat ik verder nog moet inpakken voor Nieuw-Zeeland.

dinsdag 10 november 2009

Een citaat

Uit "Die Zeit" von deze week:

Angela Merkel hat einmal gesagt: "Es ist fälschlicherweise der Eindruck entstanden, dass das Leben in der DDR und der Staat DDR gleich schlimm waren. Wir haben Weihnachten gefeiert und Ostern und Pfingsten und hatten Ärger und Streit in der Familie und Freude und Lust. Alle im Westen denken, die dort drüben müssen über die deutsche Einheit jubeln, weil ihr Leben so schrecklich war. Es fehlt im Westen häufig die Neugierde, sich über positive Erfahrungen auszutauschen. "

of vrij (houterig, want ik ben net terug thuis en nogal moe) vertaald:
Angela Merkel (zelf in de DDR opgegroeid) heeft ooit gezegd: "Er is foutief de indruk ontstaan, dat het leven in de DDR en de staat DDR even erg waren. Wij hebben Kersmis gevierd en Pasen en Pinksteren en hadden wrevel en ruzie thuis en plezier en geluk. Iedereen in het Westen denkt dat die daar de overkant over Duitse eenheid moeten jubelen, omdat hun leven zo afschuwelijk was. In het Westen ontbreekt het vaak aan nieuwsgierigheid om positieve ervaringen uit te wisselen. "

maandag 9 november 2009

20 jaar geleden

20 jaar en 10 uur geleden zaten 4 ambtenaren in het partijbureau van de DDR rond de tafel om een nieuwe "reisregelementering" uit te werken. In de weken en maanden tervoren waren namelijk zo veel burgers het land uitgevlucht, dat ook het partijbestuur begreep dat ze niet anders konden dan een regeling uit te denken om de situeatie weee onder controle te krijgen. Een deel van de DDR-regering was ook hervormingsgezind, wilde de socialistische staat een nieuw elan inblazen, de oude Erich Honecker was onlangs aan de kant geschoven. De vier ambtenaren kwamen tot een vrij revoluionair voorstel: voorlopig zou er quasi volledige reisvrijheid komen. En die zou ingaan vanaf de volgende ochtend, zodat er tijd was de grenswachten in te lichten en te organiseren

20 jaar en 4 uur geleden begon een partijraad, waar de nieuwe reisregeling voorgesteld werd, en -verbazend gelaten- goedgekeurd werd. Maar niet door Gunter Schabowski. Die was er namelijk niet. Schabowski was de pers-verantwoordelijke, en was in de gang op weg naar de raad opgehouden door journalisten en nog volop bezig met de pers te praten. Er waren genoeg gespreksthema's, want het lang gonzde van geruchten over veranderingen en er waren al allerlei concepten van reisregelingen in de kranten verschenen.

20 jaar en 3 uur geleden kwam Schabowski dan toch nog te laat op de partijraad toe, en kreeg net voor hij weer weg moest naar zijn persconferentie van de voorzitten een rood mapje toegeschocen: "de nieuwe reizeregeling" . Dat die niet bekend gemaakt mocht worden voor de volgende ochtend, vergat de voorzitter erbij te fluisteren.

20 jaar en 2 uur geleden haastte Schabowski zich naar de persconferentie, die sinds enkele dagen elke dag gegeven werd om bekend te maken wat de nieuwe besluiten en huidige discussies op het partijbureau waren - een eerste stap naar meer openheid? In ieder geval live op televisie uitgezonden. De persconferentie was eigenlijk, euh, uitgesproken saai. Ik kan het weten, ik heb er intussen stukken van gezien.

20 jaar en 1 uur en 10 minuten geleden was er nog even tijd voor vragen en vroeg een buitenlandse (portugees, geloof ik) journalist "of er nog nieuws was van de reisregeling"? Och ja, zei Schabowski, hij had daar toch nog wat. Begon te zoeken in de stapel papieren naar dat rode mapje. Er verscheen een derde hand in beeld - een medewerker die mee groef tot het mapje bovenlag. En Schabowski las voor. Een Duitse journalist op de eerste rij sprong recht en riep "vanaf wanneer gaat dat in" ? En Schabowski antwoordde aarzelend "nou ja, zoals het hier staat, lijkt me dat ab sofort - vanaf nu". En de journalisten waren verward. De Amerikaans journalist keek boos naar de vertaler die het vast verkeerd vertaald had (ja hoor, de Amerikaanse Duitslandcorrespondent kan natuurlijk zelf geen Duits). En de DDR-burgers die thuis TV zaten te kijken, geloofden hun oren niet. En ik kan het weten, want ik weet het uit eerste hand van iemand die aan de oostkant van de muur op dat moment thuis voor de televisie zat. En die zich vandaag nog precies herinnert hoe die medewerker-hand mee in beeld naar het rode mapje zocht, Schabowski zijn papier (Zettel in het Duits) voorlas en "ab sofort" antwoordde.

20 jaar en wellicht minder dan een uur geleden stonden de eerste mensen aan de grens met verblufte grenswachters, die van niks wisten of ook enkel op tv de persconferentie gezien hadden en na een paar uur verwarring de overgang openden.


En ik vond de beelden van de mensenmassa altijd al beklijvend. En nu ik hier woon, en de laatste weken plots toch een beetje TV kijk om de Duitse geschiedenis te leren kennen, heb ik al vaker kippevel gekregen. En net vanavond moet ik op dienstreis en zit ik in de auto, maar heb net met mijn collega toch even halt gehouden in een wegrestaurantm waar de TV voor een keer niet op sport afgestemd was, maar wel op live-berichtgeving vanuit Berlijn. En daar hebben we dan samen met de rest van het restaurant naar de rede van Angela Merkel geluisterd. En weer een beetje kippevel gehad.

zondag 8 november 2009

Schabowski's Zettel

Als uw hoogstpersoonlijke Duitslandcorrespondent, kan ik natuurlijk niet anders dan vertellen over de val van de muur. Maar eigenlijk wil ook niks liever, want ik vind het zelf een geweldig interessant thema.

Ik ben ook net oud genoeg om de val van de muur nog echt te herinneren. Negen jaar was ik, en het moest wel iets heeeeeel belangrijks zijn, want voor de eerste keer (en tevens de enige keer in de hele gezinsgeschiedenis) mochten we voor TV eten. Nou ja, zoals ik het me herinner, wisten we niet echt of we mochten, maar mama en papa zaten met een bord op schoot voor TV naar het nieuws te kijken en hadden voor een zeldzame keer amper aandacht voor ons. Na het nieuws hebben ze dan wel een beetje uitgelegd, al snapte ik waarschijnlijk niet alles zo echt. Maar dat het speciaal was, was duidelijk, want we kregen plots een nieuwe televisie! De oude zwart-wit was zo wazig geworden dat je geen ondertitels kon lezen, en mama en papa wilden plots ook alle Polen, Russen en Tsjechen kunnen verstaan. En zonder ondertitels was dat net iets te lastig blijkbaar. Dus wij vonden die val van de muur ook fantastisch!

Intussen begrijp ik er meer van, al blijft het nog steeds bijna onbegrijpelijk hoe het plots zo snel en vooral zo vreedzaam gegaan is. Dus zal ik hier de komende dagen nog een en ander vertellen, zoals wat Schabowski's Zettel was. En wat ik hier over de DDR geleerd heb, en wat er niet in de Belgische kranten staat.

dinsdag 3 november 2009

zondag 1 november 2009